تعریف ربا
اگر شخص کالا یا مالی را به دیگری قرض یا امانت دهد و با او شرط کند بعداً علاوه بر اصل مال، مقداری مال یا کالای اضافی یا خدمت، منافع، یا امتیازی از او بگیرد، این کالا یا مال یا خدمت اضافی (که حین اعطای وام یا قبل از آن شرط شده) ربا محسوب شده و حرام است. اما اگر وام گیرنده بدون هرگونه اجبار و فشار و تعهد هنگام بازپرداخت به دلخواه خود مقداری اضافه تر به وام دهنده بدهد اشکالی ندارد. همچنین اگر دو نفر بین خود قرار گذاشته باشند که وام گیرنده مقداری کمتر از اصل مال را برگرداند (مثلا بابت هزینه نگهداری یا انتقال پول) این شرط مانعی ندارد.
امام خمینی(ره) در کتاب تحریرالوسیله می فرمایند:
« در وام و قرض الحسنه شرط زیاده جایز نیست؛ مثل این که مالی را قرض دهد مشروط بر این که زیادتر از آنچه داده است بگیرد، و تفاوتی نیست بین این که شرط به صورت صریح در قرارداد وام آمده باشد یا به صورت شرط ذهنی، به گونه ای که قبلا گفتگوهای سود و بهره شده و قرارداد وام با توجه به آن انجام میگیرد، بی آنکه
