اهمیت ژئوپلتیک خاورمیانه و آسیای مرکزی
بیشتر اندیشمندان ژئوپلیتیک جهان از مکیندر و هاوس هافر و گومیلیوف گرفته تا کیسینجر و برژینسکی و دوگین به اتفاق معتقد بوده و هستند که هر قدرتی که بتواند خاورمیانه و آسیای مرکزی را در اختیار بگیرد، سراسر اوراسیا (اروپا و آسیا) را در اختیار گرفته است، و هر قدرتی که بتواند اوراسیا را در اختیار بگیرد، جهان را در اختیار گرفته است. تلاشهای امپراتوریهای اروپایی اعم از فرانسه و بریتانیا و آلمان در قرون 19 و 20 و بازی بزرگ اول (تقابل انگلیس و روسیه بر سر خاورمیانه و هند) و بازی بزرگ دوم(جنگ سرد و تقابل ایالات متحده با شوروی بر سر آسیا و اروپا در نیمه دوم قرن بیستم) و بازی بزرگ سوم(تقابل ناتو با رقبای آن در قرن 21) معطوف به همین نظریه اوراسیا است.
اریک والبرگ در کتاب امپریالیزم پسامدرن:ژئوپلیتیک و بازیهای بزرگ می نویسد:
«با فروپاشی شوروی و بلوک سوسیالیستی در 91-1989 و آغاز بازی بزرگ سوم یا GG3، دو منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی یک بار دیگر به عنوان جاده ابریشم جدید، همانند هزاران سال پیش که از ایتالیا به چین کشیده شده بود بار دیگر مورد توجه بازیگران جهانی قدرت و ثروت قرار گرفته است. مسیر جاده ابریشم این بارحداقل هفده منزلگاه جدید را در بر می گیرد: جمهوری های یوگسلاوی سابق (بوسنی، کرواسی، مقدونیه، مونته نگرو، صربستان، اسلوونی و کوزوو) در بالکان؛ ارمنستان، آذربایجان و گرجستان در قفقاز جنوبی؛ قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان در آسیای مرکزی؛ به علاوه مولداوی و اوکراین در شرق اروپا. اما این بار به جای کنترل شدن توسط قدرت خلفای اسلام یا خانهای مغول، امروزه تحت نفوذ ایالات متحده و ارتش چندملیتی آن یعنی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) قرار دارد. منزلگاه های واقع در مسیر کاروان قرن بیست و یکم ناتو از اقیانوس اطلس به مرز چین، ماهیت بازی فعلی را نشان می دهد. همه کشورهای جدید بالا ارتباطات رسمی با ناتو دارند و دو جمهوری سابق یوگسلاوی، اسلوونی و کرواسی، اکنون عضو کامل ناتو هستند. اکثر این کشورها نیروهای نظامی موردنیاز برای جنگ های ایالات متحده در افغانستان و عراق را فراهم کرده اند. ایالات متحده دارای پایگاه های نظامی در کوزوو، قرقیزستان و تاجیکستان است، و خودش به طور مستقیم مسلح کردن و آموزش نیروهای نظامی گرجستان، اشغال عراق و عملیات نظامی از داخل خاک پاکستان بر علیه افغانستان را به عهده دارد.
این منطقه -از بالکان تا مرزهای چین- در یک قرن اخیر و اکنون بیشتر از هر زمان دیگری صحنه فتنه و جنگ بوده است. منافع ایالات متحده و ناتو در این گذرگاه، بسیار حیاتی است. اهمیت این منطقه از نظر ژئوپولیتیک-استراتژیک از آن جهت است که کنترل ایالات متحده بر آن باعث بازدارندگی روسیه، چین و ایران شده و رویای همیشگی استراتژیست های بریتانیا در بازی بزرگ اول یا GG1 (سراسر قرن 19 تا پایان جنگ جهانی اول) و استراتژیست های آمریکایی در بازی بزرگ دوم یا GG2 (از آغاز جنگ جهانی دوم تا فروپاشی شوروی) و بازی بزرگ سوم یا GG3 (از آغاز قرن 21 تاکنون) را به تحقق نزدیک می کند.
این منطقه همچنین محل بسیاری از منابع نفت و گاز در جهان از عربستان سعودی و خلیج فارس در جنوب تا قزاقستان در شمال و ایران در شرق است و این واقعیت ممکن است توضیح دهد که چرا ایالات متحده بسیار مشتاق است که این منطقه را کنترل کند و همه دارایی خود را در قمار دستیابی به این هدف گذاشته است. بی دلیل نیست که سه جنگ عمده توسط ایالات متحده که در طول دهه نخست قرن 21 انجام شد - یوگسلاوی (1999)، افغانستان (2001) و عراق (2003) - همه در این جاده ابریشم افسانه ای قرار دارند.»
