تفاوت حضور استعماری انگلیس در هند و ایران

وقتی وضعیت ایران را با شبه قارّه مقایسه می‌کنم، می‌بینم بااینکه آنجا استعمار مستقیمِ انگلیسی‌ها وجود داشت، اما به لحاظ فشار انسانی بر یک کشور از ناحیه‌ی قدرتهای اهریمنی دنیا، وضع ما از آن‌ها بدتر بود. آن‌ها از طرف نیروهای خودی و میهنیِ خودشان دچار خیانت و نفاق و فساد و وابستگی‌ نبودند. یک‌مشت انگلیسی به آن کشور وارد شده بودند. خودی‌های آن‌ها عبارت بودند: از گاندی و نهرو و مولانا محمد علی و مولانا شوکت‌علی و جناح و غیره. آن‌ها با انگلیسی‌ها جنگیدند و بسیار هم زجر کشیدند؛ اما وضع ما این‌گونه نبود. انگلیسی‌ها رضا خان را به عنوان یک عامل دست‌نشانده بر سرِ کار آوردند تا کار مورد نظر آن‌ها را انجام دهد. این حرفها